Πληροφορίες για τις ουσίες

Δες τι συμβαίνει στο σώμα σου μετά το τελευταίο τσιγάρο, πατώντας το σύνδεσμο.

Το Αλκοόλ που περιέχεται στα αλκοολούχα ποτά ονομάζεται αιθυλική αλκοόλη και έχει κατασταλτικές ιδιότητες στο κεντρικό νευρικό σύστημα, μειώνει τις αναστολές και επηρεάζει τη διάθεση και τη συμπεριφορά. Το αλκοόλ ως νόμιμη ψυχοδραστική ουσία φέρει πολλούς κινδύνους και αποτελεί την κύρια αιτία των οδικών ατυχημάτων.

Προώθηση πρακτικών ασφαλούς νυχτερινής διασκέδασης στο πλαίσιο διοργάνωσης φεστιβάλ

Η ΑΑΕΚ προωθεί την υιοθέτηση και εφαρμογή μέτρων ασφαλούς νυχτερινής διασκέδασης σε φεστιβάλ και άλλες δραστηριότητες που θα πραγματοποιηθούν κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.  Η δέσμευση των διοργανωτών φεστιβάλ θεωρείται ιδιαίτερα πολύτιμη για  τη διασφάλιση μια θετικής εμπειρίας για όλους τους συμμετέχοντες στα φεστιβάλ μέσα από παροχή παρεμβάσεων και πρακτικών για την ασφάλεια και έγκυρη ενημέρωση των συμμετεχόντων μέσω μέτρων όπως:

  • Προσκόμιση σχετικών αδειών,
  • Υπεύθυνη Πώληση και Διάθεση Αλκοόλ (π.χ. συστηματικός έλεγχος ταυτότητας για αποφυγή πώλησης σε ανήλικα άτομα, >17 ετών, πρόληψη και αντιμετώπιση μέθης, πώληση ποτών σε πλαστικά ποτήρια, προώθηση πώλησης μη αλκοολούχων ποτών και ποτών χαμηλού ποσοστού αλκοόλης)
  • Επικοινωνία μηνυμάτων ασφαλούς νυχτερινής διασκέδασης στο φεστιβάλ (λογότυπο, ενημερωτικό υλικό, banners με κοινά θετικά μηνύματα, μηνύματα αυτοελέγχου)  & μέσω κοινωνικών δικτύων για ενημέρωση των συμμετεχόντων πριν από το φεστιβάλ (Ηλεκτρονικά μηνύματα, Facebook, Twitter, Instagram, Apps)
  • Ζώνη Χωρίς Αλκοόλ (Alcohol free family zones, Chill out tents) για παροχή πρώτων βοηθειών, παροχή δωρεάν νερού ή και σνακ για μείωση της βλάβης, ενημερωτικό υλικό, εθελοντές για παροχή συμβουλευτικής ή άλλου είδους στήριξη
  • Εθελοντές με το ρόλο του παρατηρητή για παροχή στήριξης σε άτομα σε κατάσταση μέθης, ευάλωτες ομάδες, άτομα με αναπηρίες και παροχή πληροφοριών/βοήθειας για μετάβαση στο σπίτι με ασφάλεια.
  • Οι διοργανωτές του φεστιβάλ Afro Banana Republic σε συνεργασία με την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου εφαρμόζουν τέτοιες καλές πρακτικές για δεύτερη συνεχή χρονιά.

Πρακτικές μείωσης της βλάβης:

Συμβουλές για πρακτικές Μείωσης της Βλάβης στους χώρους των φεστιβάλ για τους εθελοντές και για τους συμμετέχοντες

Πηγή: Αναπροσαρμοσμένο υλικό από https://basscoast.ca/blogs/news/12-harm-reduction-tips-for-safer-partying-this-new-years-eve

Δεν προωθούμε αλλά και ούτε κατακρίνουμε τη χρήση ουσιών. Γνωρίζουμε όμως ότι κάποια άτομα θα κάνουν χρήση, παρά τους κινδύνους που εμπερικλείει μια τέτοια συμπεριφορά. Η γνώση είναι δύναμη. Όσα περισσότερα γνωρίζεις για τη χρήσης που έκανε ένα άτομο ή ο/η φίλος/η σου, τόσο καλύτερα μπορείς να αντιμετωπίσεις την κατάσταση. Το αλκοόλ, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και ο καπνός είναι όλες ουσίες που εμπερικλείουν κινδύνους και οι κίνδυνοι αυξάνονται περισσότερο σε χώρους όπου υπάρχει πολυκοσμία και σε θερμές θερμοκρασίες.  

Πως αναγνωρίζω την υπερδόση

Χρειάζεται να προσέχουμε ο ένας τον άλλο. Ακόμη και τα άτομα που δεν κάνουν χρήση αλκοόλ ή και άλλες ουσίες μπορούν αν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Σε οποιοδήποτε τύπο εκδήλωσης είσαι, το να γνωρίζεις τι είναι η υπερδόση βοηθά.

Κάποια σημάδια υπερδόση από οπιοειδή είναι:

  • Ξύπνιος/α αλλά ανίκανος/η να μιλήσει
  • Αργή αναπνοή
  • Μπλε/μωβ χείλη και νύχια
  • Γάργαρη/θορυβώδης αναπνοή
  • Ήχος πνιγμού
  • Εμετός
  • Χλωμό πρόσωπο
  • Αδυναμία/ακινησία σώματος

Αν δεις ένα άτομο με αυτά τα συμπτώματα, χρησιμοποίησε την κρίση σου και ζήτα βοήθεια από τους πρώτους βοηθούς/νοσηλευτές του ασθενοφόρου που βρίσκεται στο χώρο αν νομίζεις ότι το άτομο έχει κάνει υπερδόση.

Φαγητό - παροχή σνακ
Αν τα άτομα διασκεδάζουν με άδειο στομάχι,  μπορεί να μην νιώθουν τόσο σπουδαία όσο περνά η βραδιά. Παρότρυνε τους γύρω σου να πάρουν φαγητό ή κάποιο σνακ κατά τη διάρκεια της διασκέδασης.

Ενυδάτωση - παροχή νερού στο μπαρ
Αν η βραδιά περιλαμβάνει πολύ χορό μέχρι τις πρωινές ώρες, θύμιζε τους γύρω σου να πίνουν αρκετό νερό. Αν διοργανώνεις φεστιβάλ, πρόσφερε δωρεάν νερό στο μπαρ.

Παρότρυνε τους γύρω σου να κάνουν διαλείμματα για ξεκούραση από το χορό και να δροσίζετε με νερό. Επιπλέον, δείξε στους γύρω σου που είναι ο χώρος χαλάρωσης και οι τουαλέτες.

Σεβασμός στα όρια του κάθε ατόμου
Να σέβεσαι τα όρια όλων των ατόμων. Αν δεις κάποιο/α να συμπεριφέρεται επιθετικά ή και άσεμνα ενημέρωσε τους διοργανωτές. Οι βρισιές και η έλλειψη σεβασμού δεν ανήκουν πουθενά. Αν διοργανώνεις φεστιβάλ χρειάζεται να βρεις τρόπους που να διασφαλίζεται ότι η διαφορετικότητα θα είναι αποδεκτή και ο κόσμος μπορεί αν νιώθει ασφάλεια για τον τρόπο έκφρασης του.

Μην αφήνεις κάποιο που δεν νιώθει/φαίνεται καλά να αποκοιμηθεί
Σε περίπτωση υπερβολικής χρήσης ουσιών η  υπερδόση μπορεί να μην συμβεί άμεσα. Κάποιες φορές οι αρνητικές συνέπειες στον οργανισμό μπορεί να πάρουν χρόνο, για να αρχίσει να επιβαρύνεται γενικότερα το σύστημα και να επιβραδύνεται η αναπνοή. Αν κάποιος/α δεν νιώθει και ούτε φαίνεται καλά, το να τον/την αφήσεις να αποκοιμηθεί μπορεί να μην είσαι ασφαλές. Αν ανησυχείς για την υγεία κάποιου ζήτα άμεσα βοήθεια από τους πρώτους βοηθούς/ νοσηλευτές που βρίσκονται στο χώρο. Είναι καλύτερα να φωνάξεις βοήθεια έστω και να κάνεις λάθος εκτίμηση.

Αν ανησυχείς για κάποιο/α αλλά δεν είναι έκτακτη ανάγκη, μπορείς να τον/την βάλεις να καθίσει ή να ξαπλώσει κάπου αναπαυτικά υπό την επίβλεψη τρίτου ατόμου.

Επιστροφή στο σπίτι με ασφάλεια
Παρότρυνε τον κόσμο να μην οδηγήσει υπό την επήρεια. Απέφυγε να βάζεις ένα άτομο μόνο του σε ταξί με την ελπίδα ότι θα φτάσει καλά σπίτι του. Καλύτερα να μοιραστεί το ταξί με φίλους ή αν δεν είναι δυνατό με εθελοντές ή και διοργανωτές του φεστιβάλ. Η νύχτα δεν τελειώνει εάν δεν στείλεις ομαδικό μήνυμα στους φίλους σου ότι έφτασες στο σπίτι σου με ασφάλεια.

Τελευταίο και κυριότερο - Να προσέχεις τον εαυτό σου!
Πιες λίγο νερό, πάρε ένα σνακ, και πήγαινε για ύπνο. Βρες τον τρόπο που σε κάνει να νιώθεις ασφάλεια. Ζούμε σε δύσκολες εποχές και νύχτες σαν και αυτή μας υπενθυμίζουν πόσο σημαντικές είναι  οι σχέσεις με τους γύρω μας και να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Κάνε όμορφα σχέδια για την επόμενη μέρα, με ένα βιβλίο, με τη φύση, με την τέχνη ή με ένα άτομο που αγαπάς.

Η αμφεταμίνη είναι συνθετική ουσία, η οποία εντοπίζεται συνήθως σε μορφή λευκής σκόνης και λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος. Πιστεύεται ότι η αμφεταμίνη κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1880 από τον Γερμανό χημικό Leuckart, αν και δεν υπάρχουν εξακριβωμένα στοιχεία. Η αμφεταμίνη έχει περιορισμένη θεραπευτική χρήση, κυρίως στη θεραπεία της ναρκοληψίας και της Διαταραχής Ελλειματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Παρασκευάζεται παράλληλα, σε λαθραία εργαστήρια στην Ευρώπη ενώ κατατάσσεται στις ελεγχόμενες ουσίες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Η αμφεταμίνη προκαλεί υπέρταση και ταχυκαρδία με αισθήματα αυξημένης εμπιστοσύνης, κοινωνικότητας και ενέργειας. Καταστέλλει την όρεξη και την κόπωση και οδηγεί σε αϋπνία. Μετά από τη χορήγηση από το στόμα, η επίδραση της ουσίας αρχίζει συνήθως εντός 30 λεπτών και διαρκεί πολλές ώρες. Αργότερα, οι χρήστες μπορεί να αισθάνονται ευερέθιστοι, ανήσυχοι, καταθλιπτικοί και σε κατάσταση λήθαργου. Η οξεία δηλητηρίαση από αμφεταμίνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καρδιαγγειακές διαταραχές καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς που περιλαμβάνουν διέγερση, σύγχυση, παράνοια, παρορμητικότητα και βία. Η χρόνια χρήση αμφεταμίνης προκαλεί νευροχημικές και νευροανατομικές αλλαγές. Η εξάρτηση, η οποία οδηγεί σε αυξημένη ανοχή στην ουσία, προκαλεί ελλείψεις στη μνήμη, στη λήψη αποφάσεων και στη λεκτική συνοχή. Μερικά από τα συμπτώματα της εξάρτησης στην αμφεταμίνη ενδέχεται να μοιάζουν με αυτά της παρανοειδούς σχιζοφρένειας. Η ενέσιμη χρήση αμφεταμίνης φέρει τους ίδιους κινδύνους μετάδοσεις ιογενών λοιμώξεων (π.χ. ο ιός του HIV και η Ηπατίτιδα) όπως συναντώνται με άλλες ενέσιμες ουσίες, όπως η ηρωίνη. Σπάνια σημειώνονται θανάτοι οι οποίοι συνδέονται άμεσα με τη χρήση αμφεταμίνης.

Η καθαρότητα της σκόνης της αμφεταμίνης ποικίλλει σημαντικά ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης. Η μέση λιανική καθαρότητα της αμφεταμίνης το 2011 κυμάνθηκε από 5% (Σλοβενία) έως 28% (Κάτω Χώρες). Επίσης, το 2011, η μέση τιμή της αμφεταμίνης στην παράνομη αγορά κυμάνθηκε από 8 ευρώ ανά γραμμάριο (Βέλγιο) έως 21 ευρώ (Σουηδία).

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Οι βενζοδιαζεπίνες χρησιμοποιούνται ευρέως στην ιατρική για την αντιμετώπιση του άγχους και της αϋπνίας. Πρόκειται για συνθετικές ουσίες που προωθούνται ως φαρμακευτικά παρασκευασμένα δισκία, κάψουλες και περιστασιακά ως ενέσιμα. Δρουν ως κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) και υπόκεινται σε διεθνή έλεγχο. Το Chlordiazepoxide (Librium®) ήταν το πρώτο που παρασκευάστηκε το 1957 και εισήχθη στην ιατρική το 1961.

Οι βενζιοδιαζεπίνες προκαλούν συναισθήματα ηρεμίας, υπνηλία και ύπνο. Δρουν διευκολύνοντας τη δέσμευση του ανασταλτικού νευροδιαβιβαστή GABA σε διάφορους υποδοχείς GABA σε ολόκληρο το ΚΝΣ. Χρησιμοποιούνται ευρέως στην ιατρική για τη θεραπεία του άγχους (αγχολυτικά) και της αϋπνίας (ηρεμιστικά/ υπνωτικά) καθώς και για άλλες ψυχολογικές καταστάσεις, όπως οι κρίσεις πανικο, επειδή ενέχουν λιγότερους κινδύνους να προκαλέσουν το θάνατο σε σύγκριση με προηγούμενα φάρμακα (βαρβιτουρικά). Δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ αγχολυτικών και υπνωτικών, καθώς τα περισσότερα αγχολυτικά θα προκαλέσουν υπνηλία εάν ληφθούν το βράδυ και τα περισσότερα υπνωτικά θα καταπραΰνουν όταν ληφθούν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Οι βενζοδιαζεπίνες διαφέρουν μεταξύ τους και ποικίλλουν ως προς τον ρυθμό με τον οποίο μεταβολίζονται και δρουν στον οργανισμό. Υπάρχει ένας σημαντικά αυξημένος κίνδυνος ανεπιθύμητων ενεργειών στους ηλικιωμένους, όπως πτώσεις, μειωμένη γνωστική λειτουργία και μειωμένη ικανότητα οδήγησης, αν και η τελευταία δεν περιορίζεται στους ηλικιωμένους. Ευρωπαϊκές μελέτες δείχνουν ότι, εξαιρουμένου του αλκοόλ, οι βενζοδιαζεπίνες και η κάνναβη είναι οι επικρατέστερες ψυχοδραστικές ουσίες που εντοπίζονται στον πληθυσμό που οδηγεί. Πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι τα φάρμακα αυτά μειώνουν την ικανότητα οδήγησης και σε συνδυασμό με τη χρήση αλκοόλ, ο κίνδυνος για εμπλοκή ή ευθύνη πρόκλησης οδικού ατυχήματος αυξάνεται σημαντικά.

Η δηλητηρίαση με βενζοδιαζεπίνες μπορεί να οδηγήσει σε εχθρική ή επιθετική συμπεριφορά, αν και αυτό παρουσιάζεται συχνότερα όταν γίνεται χρήση σε συνδυασμό με αλκοόλ. Η ταυτόχρονη χρήση αλκοόλ και βενζοδιαζεπινών, αυξάνει τον κίνδυνο μιας θανατηφόρας υπερδοσολογίας επειδή και οι δύο ουσίες λειτουργούν κατασταλτικά στο ΚΝΣ. Μία παρόμοια θανατηφόρα αλληλεπίδραση μπορεί να συμβεί όταν ληφθούν οπιούχα με βενζοδιαζεπίνες. Ένας σημαντικός αριθμός των προβληματικών χρηστών καταναλώνουν υψηλές δόσεις βενζοδιαζεπινών για σκοπούς ενίσχυσης της ευφορίας που προκαλεί η χρήση οπιούχων ή για σκοπούς ελαχιστοποίησης των δυσάρεστων επιδράσεων που προκαλεί η χρήση διεγερτικών ουσιών. Εκτός από τον αυξημένο κίνδυνο για θάνατο λόγω υπερβολικής δόσης, η ενέσιμη χρήση βενζοδιαζεπίνων μπορεί να προκαλέσει βλάβη ιστού, γάγγραινα και μετάδοση των ιών του HIV και της Ηπατίτιδας.

Επιπρόσθετα, ενδέχεται κίνδυνος εξάρτησης από βενζοδιαζεπίνες. Από ιατρική άποψη, οι βενζοδιαζεπίνες πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για τη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση του άγχους ή της αϋπνίας σοβαρής μορφής. Η ανοχή και η εξάρτηση μπορεί να συμβεί λίγες μόλις εβδομάδες μετά την έναρξη της χρήσης της ουσίας. Τα στερητικά συμπτώματα μπορούν να ταξινομηθούν ως σημαντικά ή μικρά, ενώ σύμφωνα με αυτή την ταξινόμηση, τα δευτερεύοντα συμπτώματα περιλαμβάνουν το άγχος, την αϋπνία και τους εφιάλτες. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν διαταραχές αντίληψης, ψύχωση, πυρετούς και ισχυρούς σπασμούς.

Πίνακας 1: Λίστα με βενζοδιαζεπίνες που βρίσκονται υπό διεθνή έλεγχο

Name

Duration of action

Major trade name

CAS No

Sedative/hypnotics

Brotizolam

Short

Lendormin®

57801-81-7

Estazolam

Intermediate

Pro-Som®

29975-16-4

Flunitrazepam

Short/Intermediate

Rohypnol®

1622-62-4

Flurazepam

Long

Dalmane®

17617-23-1

Haloxazolam

Long

Somelin®

59128-97-1

Loprazolam

Intermediate

Dormonoct ®

61197-73-7

Lormetazepam

Short

Noctamid®

848-75-9

Midazolam

Short

Versed®

59467-70-8

Nimetazepam

Long

Erinin®

2011-67-8

Nitrazepam

Intermediate

Mogadon®

146-22-5

Temazepam

Short

Normison®

846-50-4

Triazolam

Short

Halcion®

28911-01-5

Anxiolytics

Alprazolam

Short

Xanax®

20981-97-7

Bromazepam

Long

Lexotan®

1812-30-2

Camazepam

 

Albego®

36104-80-2

Chlordiazepoxide

Long

Librium®

438-41-5

Clobazam

Long

Frisium®

22316-47-8

Clonazepam

Intermediate

Rivotril®

1622-61-3

Clorazepate

Long

Tranxene®

57109-90-7

Clotiazepam

Short

Trecalmo®

33671-46-7

Cloxazolam

Long

Sepazon®

24166-13-0

Delorazepam

Long

En®

2894-67-9

Diazepam

Long

Valium®

439-14-5

Ethyl hoflazepate

Long

Meilax®

29177-84-2

Fludiazepam

Short

Erispan®

3900-31-00

Halazepam

Long

Pacinone®

23092-17-3

Ketazolam

Long

Anseren®

27223-49-1

Lorazepam

Short/Intermediate

Ativan®

846-49-1

Medazepam

Long

Nobrium®

2898-12-6

Nordazepam

Long

Stilny®

1088-11-5

Oxazepam

Short

Serax®

604-75-1

Oxazolam

Long

Tranquit®

27167-30-2

Pinazepam

Long

Domar®

52463-83-9

Prazepam

Long

Centrax®

2955-38-6

Tetrazepam

Short

Clinoxan®

10379-14-3

 

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Το φυτό κάνναβης (Cannabis sativa L.) αναπτύσσεται κυρίως σε τροπικές περιοχές ή περιοχές με ζεστό κλίμα. Μαζί με τον καπνό, το αλκοόλ και την καφεΐνη, είναι μία από τις πιο ευρέως διαδεδομένες ουσίες σε διεθνές επίπεδο και ιστορικά καταναλώνεται για τη ψυχοδραστική της δράση ή/και για την παραγωγή ινών. Το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της κάνναβης είναι η τετραϋδροκανναβινόλη (Δ9-THC). Η φυτική κάνναβη αποτελείται από τις αποξηραμένες κορυφές και φύλλα ανθοφορίας. Η ρητίνη κάνναβης είναι συμπιεσμένο στερεό που παρασκευάζεται από τα ρητινώδη μέρη του φυτού και το έλαιο κάνναβης (hash) είναι ένα εκχύλισμα διαλύματος κάνναβης. Η κάνναβη σχεδόν πάντα καπνίζεται, ενώ συχνά αναμειγνύεται με τον καπνό. Η φαρμακευτική ιδιότητα της κάνναβης, ιδιαίτερα ως αναλγητικό, έχει μελετηθεί πολύ πρόσφατα ενώ φαρμακευτικά σκευάσματα με κάνναβη κατέχουν άδεια κυκλοφορίας σε ορισμένες χώρες κυρίως για αντιμετώπιση της ναυτίας στη χημειοθεραπεία του καρκίνου. Άλλες φαρμακευτικές ενδείξεις που αναφέρονται είναι για αντιμετώπιση συμπτωμάτων της σκλήρυνσης κατά πλάκας, για ορισμένους τύπους πόνου και για άλλες νευρολογικές παθήσεις.

Σε μικρές δόσεις, η κάνναβη προκαλεί ευφορία, ανακούφιση από το άγχος και υπνηλία. Εν μέρει, η επίδραση είναι παρόμοια με αυτή που προκαλεί το αλκοόλ. Όταν η κάνναβη καπνίζεται, το THC μπορεί να ανιχνευθεί στο πλάσμα μέσα σε δευτερόλεπτα από την εισπνοή και έχει χρόνο επίδρασης 2 ώρες. Μερικοί μεταβολίτες της κάνναβης μπορούν να ανιχνευθούν στα ούρα για έως και 2 εβδομάδες μετά το κάπνισμα ή την κατάποση. Δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τη βλάβη που προκαλείται στα κύρια όργανα των χρηστών με μέτρια συχνότητα κατανάλωσης, αλλά η κατανάλωση της κάνναβης μαζί με καπνό επιφέρει όλους τους κινδύνους τους οποίους επιφέρει ο καπνός στην υγεία. Η έρευνα γύρω από τις αρνητικές επιπτώσεις της κάνναβης έχει επικεντρωθεί στη σύνδεσή της με τη σχιζοφρένεια, αν και δεν είναι ακόμη σαφές εάν υπάρχει αιτιολογική σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και κάνναβης. Οι άμεσα συνδεόμενοι με την κάνναβη θανάτοι είναι σπάνιοι.

Το 2011, η ρητίνη κάνναβης στην Ευρώπη αναφέρθηκε ότι έχει μέση περιεκτικότητα σε THC που κυμαινόταν από 4% (Ουγγαρία) έως 16% (Κάτω Χώρες), ενώ η δραστικότητα της φυτικής κάνναβης κυμαίνεται από 1% (Ουγγαρία) έως 16% (Ολλανδία). Η φυτική κάνναβη που παράγεται σε εσωτερικά εργαστήρια μπορεί να έχει μέση ισχύ δύο ή τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτή της εισαγόμενης φυτικής κάνναβης. Σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, παραχωρείται άδεια καλλιέργειας κάνναβης για παραγωγή ινών (βιομηχανική κάνναβη), αλλά η περιεκτικότητα σε THC αυτών των φυτών είναι μικρότερη από 0,3%.

Το 2011, η μέση λιανική τιμή της ρητίνης κάνναβης στην ΕΕ αναφέρθηκε ότι κυμαινόταν από 3 ευρώ (Πορτογαλία) έως 18 ευρώ (Μάλτα) ανά γραμμάριο, ενώ η τιμή της φυτικής κάνναβης κυμαινόταν από 5 ευρώ (Ισπανία) έως 24 ευρώ (Βουλγαρία ) ανά γραμμάριο.

Τα προϊόντα κάνναβης υπόκεινται σε έλεγχο, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Η κοκαΐνη είναι ένα φυσικό προϊόν που εξάγεται από τα φύλλα του φυτού Erythroxylon coca Lam (φύλλα κόκας). Αυτός ο τροπικός θάμνος καλλιεργείται ευρέως στην κορυφογραμμή των Άνδεων στη Νότια Αμερική και είναι η μόνη γνωστή φυσική πηγή κοκαΐνης. Παράγεται ως υδροχλωρικό άλας και έχει περιορισμένη ιατρική χρήση ως τοπικό αναισθητικό. Το κρακ είναι μια καπνιστή μορφή κοκαΐνης. Η κοκαΐνη βρίσκεται υπό έλεγχο σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Ιστορικά, τα φύλλα της κόκας έχουν χρησιμοποιηθεί ως διεγερτική ουσία από ιθαγενείς της Νότιας Αμερικής. Η κοκαΐνη χρησιμοποιείται ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) από τα πρώτα χρόνια του εικοστού αιώνα. Τα αποξηραμένα φύλλα κόκας περιέχουν έως και 1% περιεκτικότητα σε κοκαΐνη, τα οποία μετατρέπονται σε υδροχλωρική κοκαΐνη σε παράνομα εργαστήρια.

Η κοκαΐνη προκαλεί ευφορία, ταχυκαρδία, υπέρταση και καταστολή της όρεξης. Η κοκαΐνη έχει ισχυρή δράση και προκαλεί τάχιστα ψυχολογική εξάρτηση, επίδραση που είναι ακόμη πιο έντονη σε όσους καπνίζουν κρακ. Ο χρόνος επίδρασης της κοκαΐνης στο πλάσμα, αναλόγως της δόσης, κυμαίνεται από 0,7-1,5 ώρες. Η κοκαΐνη συνήθως εισπνέεται (από τη μύτη) και απορροφάται μέσω του ρινικού βλεννογόνου, ενώ το κρακ είναι καπνιστή μορφή κοκαΐνης.

Η μέση καθαρότητα της κοκαΐνης στην Ευρώπη είναι αρκετά υψηλή αφού το 2011 σημειώθηκε να κυμαίνεται από 22% (Βουλγαρία) έως 61% (Ελλάδα). Η καθαρότητα του κρακ είναι γενικά υψηλότερη, αλλά εξαρτάται όχι μόνο από την καθαρότητα της κοκαΐνης που χρησιμοποιείται στην παρασκευή του αλλά και από τη μέθοδο παραγωγής. Η μέση καθαρότητα του κρακ, ανάμεσα σε λίγες χώρες που υποβάλλουν στοιχεία στο EMCDDA, κυμαίνεται από 26% (Ηνωμένο Βασίλειο) έως 61% (Γαλλία).

Η μέση τιμή της κοκαΐνης στην Ευρώπη, κυμαίνεται από 50 ευρώ (Βέλγιο) έως 98 ευρώ (Σουηδία) ανά γραμμάριο (στοιχεία 2009). Μόνο μερικές χώρες υποβάλλουν στο EMCDDA στοιχεία αναφορικά με τη μέση τιμή του κρακ, από τα οποία φαίνεται να στοιχίζει 58,5 ευρώ στη Γερμανία, 54 ευρώ στην Ουγγαρία και 57 ευρώ στο Ηνωμένο Βασίλειο ανά γραμμάριο.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Η φαιντανύλη (fentanyl) είναι ένα ισχυρό αναλγητικό, με ισχύ τουλάχιστον 80 φορές με εκείνη της μορφίνης. Η φαιντανύλη και τα παράγωγά της (Alfentanil, Sufentanil, Remifentanil και Carfentanil) χρησιμοποιούνται ως αναισθητικά και αναλγητικά τόσο στην ιατρική όσο και στην κτηνιατρική (Carfentanil). Υποβάλλονται σε διεθνή έλεγχο, όπως και ένα φάσμα εξαιρετικά ισχυρών παράγωγων φαιντανύλης με μη φαρμακευτική δράση, όπως η ουσία 3-methylfentanyl, τα οποία παράγονται παράνομα και πωλούνται ως «συνθετική ηρωίνη». Η φαιντανύλη παρουσιάζεται κυρίως ως λευκή κοκκώδης ή κρυσταλλική σκόνη. Τα φαρμακευτικά σκευάσματα φαιντανύλης εμφανίζονται ως διαλύματα κιτρικού φαιντανυλίου για ενέσιμη χρήση, ως επιδερμικά έμπλαστρα καθώς επίσης και ως διαβλεννογόνες παστίλιες. Στην παράνομη αγορά εμφανίζεται και ως μια ελαφρώς κίτρινη σκόνη που ονομάζεται «Άσπρη Περσία» που περιέχει 3-methylfentanyl και επίσης περιστασιακά εμφανίζεται ως λεπτά κομμάτια χαρτονιού εμποτισμένα με φεντανύλη.

Εκτός από την αναλγησία, η φαιντανύλη προκαλεί υπνηλία και ευφορία λιγότερο έντονη από αυτή που προκαλεί η ηρωίνη και η μορφίνη. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες επιπτώσεις περιλαμβάνουν: ναυτία, ζάλη, εμετό, κόπωση, κεφαλαλγία, δυσκοιλιότητα, αναιμία και οίδημα. Η ανοχή και η εξάρτηση αναπτύσσονται γρήγορα μετά από επαναλαμβανόμενη χρήση. Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου περιλαμβάνουν: εφίδρωση, άγχος, διάρροια, πόνος στα κόκκαλα, κράμπες, ρίγος. Σοβαρές αλληλεπιδράσεις ενδέχεται να προκύψουν όταν γίνεται παράλληλη χρήση φαιντανύλης με ηρωίνη, κοκαΐνη, αλκοόλη και άλλα κατασταλτικά του ΚΝΣ, π.χ. βενζοδιαζεπίνες.

Η υπερδοσολογία έχει ως αποτέλεσμα την αναπνευστική καταστολή, η οποία είναι αναστρέψιμη με τη χορήγηση ναλοξόνης. Ο αιφνίδιος θάνατος μπορεί επίσης να προκύψει λόγω καρδιακής ανακοπής ή σοβαρής αναφυλακτικής αντίδρασης. Η εκτιμώμενη θανατηφόρος δόση φαιντανύλης στους ανθρώπους είναι 2 mg. Ενώ έχουν αναφερθεί θανάτοι μετά από θεραπευτική χρήση της φεντανύλης, οι πλήστοι θάνατοι προκύπτουν ως αποτέλεσμα της κατάχρησης της. Ένας σημαντικός αριθμός θανάτων έχει αναφερθεί στην ΕΕ και τις ΗΠΑ που συνδέονται με τη χρήση παράνομα παρασκευασμένης φαιντανύλης, η οποία αναφέρεται και ως μη φαρμακευτική φαιντανύλη.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Έντυπο πληροφοριών άμεσης αντιμετώπισης περιστατικών χρήσης φαιντανύλης, από επαγγελματίες.

Τα «μαγικά μανιτάρια» περιέχουν παραισθησιογόνα συστατικά, συνήθως ψιλοκυβίνη και ψιλοκίνη. Σε χαμηλές δόσεις, οι παραισθησιογόνες ουσίες πρωταρχικά προκαλούν διαστρεβλώσεις στην αντίληψη και αλλοιώσεις στη σκέψη ή στη διάθεση και ελάχιστη επίδραση στη μνήμη και τον προσανατολισμό. Η ομαδοποίηση των παραισθησιογόνωνουσιών με βάση τη χημική τους δομή περιλαμβάνει, αλλά δεν περιορίζεται σε, τρεις κύριες κατηγορίες: τις ινδολαλκυλαμίνες ή τρυπταμίνες (π.χ. LSD, ψιλοκυβίνη και ψιλοκίνη), φαιναιθυλαμίνες (συμπεριλαμβανομένων της μεσκαλίνης και του MDMA) και τα κανναβινοειδή.

Τα παραισθησιογόνα μανιτάρια είναι διαθέσιμα φρέσκα, επεξεργασμένα/ διατηρημένα (π.χ. σκόπιμα αποξηραμένα, μαγειρεμένα, κατεψυγμένα) ή ακόμη και σε μορφή σκόνης ή κάψουλας. Τα μανιτάρια που περιέχουν psilocybin και psilocin ανήκουν κυρίως στα είδη Psilocybe, Panaeolus και Copelandia και υπερβαίνουν τα 50 είδη. Τα περισσότερα από τα μανιτάρια που περιέχουν ψιλοκυβίνη είναι μικρά καφέ ή μαύρα μανιτάρια. Στην άγρια ​​φύση, αυτά τα μανιτάρια εύκολα μπερδεύονται με μη ψυχοδραστικά, μη καταναλώσιμα ή/και δηλητηριώδη μανιτάρια. Λόγω της δυσκολίας στη διάκριση τους στην άγρια ​​φύση, τα μανιτάρια που περιέχουν ψιλοκυβίνη ενδέχεται να καταναλωθούν ακούσια.

Οι επιδράσεις που μπορεί να επιφέρει η χρήση των συγκεκριμένων μανιταριών στη συμπεριφορά του ατόμου εξαρτώνται από τη δόση, την ατομική αντίδραση και ευαισθησία στην ψιλοκυβίνη, τις προηγούμενες εμπειρίες και το περιβάλλον. Οι υποκειμενικές αντιδράσεις μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των ατόμων και από τη μία περίσταση χρήσης στην άλλη για το ίδιο άτομο. Οι επιδράσεις κυμαίνονται από τα ήπια συναισθήματα χαλάρωσης, ζαλάδας, ευφορίας, οπτικής ενίσχυσης (βλέποντας τα χρώματα πιο φωτεινά), οπτικές διαταραχές (κινούμενες επιφάνειες, κύματα), παραληρητικές ιδέες, εικόνες και πρόσωπα ή πραγματικές ψευδαισθήσεις. Οι αισθητηριακές στρεβλώσεις μπορεί να συνδυαστούν με ανησυχία, ασυνέπεια, συναισθήματα άγχους, μειωμένη κρίση του χρόνου ή της απόστασης, αίσθηση ασυμμετρίας ή ακόμα και αποπροσωποποίηση. Αυτές οι επιδράσεις ενδέχεται να περιλαμβάνουν αντιδράσεις πανικού και καταστάσεις που μοιάζουν με ψύχωση.

Γενικά, οι φυσιολογικές επιπτώσεις δεν είναι σημαντικές, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν ζάλη, ναυτία, αδυναμία, πόνους στους μυς, ρίγος, κοιλιακό άλγος, διαστολή της κόρης του ματιού, ήπια έως μέτρια αύξηση του καρδιακού ρυθμού (ταχυκαρδία) και της αναπνοής και η αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Η θερμοκρασία του σώματος παραμένει κανονική, εντούτοις, έχουν καταγραφεί έντονα σωματικά συμπτώματα όπως σοβαρός πόνος στο στομάχι, επίμονος έμετος, διάρροια κλπ.

Οι ψυχαγωγικές δόσεις κυμαίνονται από 1-5 γραμμάρια ξηρών μανιταριών, αναλόγως του είδους. Οι αντίστοιχες δόσεις για φρέσκα μανιτάρια είναι περίπου δεκαπλάσιες (10-50 γραμμάρια). Το μανιτάρι μπορεί να καταναλωθεί ωμό, βρασμένο στο νερό (τσάι) ή να ψηθεί με άλλα τρόφιμα για να καλύψει την πικρή του γεύση. Μετά την κατάποση, οι παραισθησιογόνες επιδράσεις συνήθως εμφανίζονται μέσα σε 30 λεπτά με διάρκεια δράσης 4-6 ώρες.

Τη δεκαετία του 1960, η συνθετική ψιλοκυβίνη διατέθηκε στο εμπόριο από φαρμακευτική εταιρία για πειραματικούς και ψυχοθεραπευτικούς σκοπούς. Στο παρόν στάδιο, δεν υπάρχουν ιατρικές ενδείξεις για την ψιλοκίνη ή την ψιλοκυβίνη. Έρευνες με ψιλοκυβίνη έχουν ασχοληθεί με τη θεραπεία των ψυχαναγκαστικών διαταραχών στους ανθρώπους, ενώ πρόσφατα αυξανόμενος αριθμός μελετών έχουν αρχίσει να διερευνούν τα πιθανά θεραπευτικά οφέλη της ψιλοκυβίνης και άλλων παραισθησιογόνων για τη θεραπεία ενός αριθμού ψυχικών διαταραχών, όπως η χρόνια κατάθλιψη, η διαταραχή του μετατραυματικού στρες και η εξάρτηση σε παράνομες ουσίες ή αλκοόλ.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Η ηρωίνη προέρχεται από το όπιο ορισμένων ειδών παπαρούνας (π.χ. Papaver somniferum L.). Η διαμορφίνη (ιατρική μορφή ηρωίνης) είναι αναλγητικό που χρησιμοποιείται στη θεραπεία του ισχυρού πόνου. Η παράνομη ηρωίνη μπορεί να καπνιστεί με θέρμανση της ουσίας σε μεταλλικό φύλλο πάνω από μια μικρή φλόγα και εισπνοή του ατμού ή να διαλυθεί με οξύ και να παραχωρηθεί ενέσιμα. Ενώ ιστορικά καταγράφεται η χρήση του οπίου, η διαμορφίνη συντέθηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα. Η ηρωίνη υπόκειται σε εθνικό και διεθνή έλεγχο.

Η ηρωίνη με προσέλευση από τη Νοτιοδυτική Ασία είναι μια καφέ σκόνη, μη διαλυόμενη στο νερό ενώ η λιγότερο κοινή ηρωίνη με προσέλευση τη Νοτιοανατολική Ασία είναι συνήθως μια λευκή σκόνη διαλυόμενη στο νερό.

Η διαμορφίνη, όπως η μορφίνη και πολλά άλλα οπιοειδή, προκαλεί αναλγησία. Δρα ως αγωνιστής σε μια σύνθετη ομάδα υποδοχέων (τους μ, κ και δ υποτύπους) στους οποίους κανονικά δρουν τα ενδογενή πεπτίδια γνωστά ως ενδορφίνες. Εκτός από την αναλγησία, η διαμορφίνη παράγει υπνηλία, ευφορία και αίσθηση απόσπασης. Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν αναπνευστική καταστολή, ναυτία και εμετό, μειωμένη κινητικότητα στο γαστρεντερικό σωλήνα, καταστολή του αντανακλαστικού βήχα και υποθερμία. Η ανοχή και η σωματική εξάρτηση εμφανίζονται μετά από την επαναλαμβανόμενη χρήση. Η διακοπή της χρήσης σε εξαρτημένα άτομα οδηγεί στερητικά συμπτώματα. Μετά από την ενέσιμη χρήση ηρωίνης παρατηρείται ευφορία η οποία  συνδέεται με αίσθημα ζεστασιάς και ευχαρίστησης και καταλήγει σε μία μεγαλύτερη περίοδο καταστολής. Η διαμορφίνη είναι 2-3 φορές ισχυρότερη από τη μορφίνη και η εκτιμώμενη ελάχιστη θανατηφόρος δόση είναι 200 ​​mg, αλλά τα άτομα που έχουν εθιστεί στην ουσία μπορεί να είναι σε θέση να ανεχθούν δέκα φορές μεγαλύτερη δόση. Η διάρκεια δράσης της διαμορφίνης είναι περίπου τρία λεπτά, αφού μετά μεταβολίζεται από τον οργανισμό σε μορφίνη. Η ηρωίνη, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ουσία, συνδέεται με τις περισσότερες υπερβολικές δόσεις και άμεσους θανάτους. Επίσης, δημιουργεί πολλά άλλα θέματα υγείας λόγω της ενέσιμης χρήσης, όπως η μετάδοση μολυσματικών ασθενειών, η θρόμβωση κ.α.

Εκτός από τη διαμορφίνη, η ηρωίνη ενδέχεται να περιέχει και άλλες ουσίες, συμπεριλαμβανομένων της καφεΐνης και της παρακεταμόλης, οι οποίες προστίθενται είτε κατά τη διάρκεια της παρασκευής είτε τη διάρκεια της παράνομης διακίνησης. Το 2011, η μέση καθαρότητα της παράνομης ηρωίνης (καφέ) στην Ευρώπη διέφερε σημαντικά (από 5,8% στην Αυστρία μέχρι και 43,6% στην Τουρκία). Η μέση καθαρότητα της λευκής ηρωίνης ήταν γενικά υψηλότερη (14% στην Αυστρία και 43% στη Νορβηγία) ανάμεσα στις πέντε ευρωπαϊκές χώρες που υπέβαλαν στοιχεία.

Ημέση λιανική τιμή της καφέ ηρωίνης εξακολούθησε να είναι υψηλότερη στις σκανδιναβικές χώρες από ό, τι στην υπόλοιπη Ευρώπη και κυμαινόταν μεταξύ 24 ευρώ (Βουλγαρία) και 143 ευρώ (Σουηδίας) ανά γραμμάριο. Η τιμή της λευκής ηρωίνης αναφέρεται μόνο από ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και κυμάνθηκε μεταξύ 62,7 ευρώ (Ιταλία) και 249 ευρώ (Σουηδία) ανά γραμμάριο.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Το LSD είναι ένα ημι-συνθετικό παραισθησιογόνο του οποίου η ψυχαγωγική χρήση έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ της δεκαετίας του 1960 και της δεκαετίας του 1980, αλλά σήμερα είναι λιγότερο συχνή. Το LSD υπάγεται σε εθνικό και διεθνές έλεγχο.

Συνήθως παρουσιάζεται ως μικρές πλάκες χαρτιού, οι οποίες συνήθως φέρουν έγχρωμα σχέδια με χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων, γεωμετρικά και αφηρημένα μοτίβα και είναι εμποτισμένες με την ουσία. Ένα φύλλο χαρτιού, το οποίο είναι διάτρητο έτσι ώστε να μπορεί να σχιστεί σε μικρά τετράγωνα (συνήθως 7 mm) ενδέχεται να περιέχει 100 ή και περισσότερες δόσεις. Πιο σπάνια το LSD μπορεί να εντοπιστεί και σε μορφή μικρών δισκίων, τετράγωνων πλακιδίων ζελατίνης, καψούλων ή διαλυμένο σε αλκοόλ ή νερό.

Το LSD παρασκευάστηκε για πρώτη φορά από τον Albert Hoffman, το 1938, ο οποίος κατά λάθος έλαβε μία μικρή ποσότητα και περιέγραψε το πρώτο του «ταξίδι». Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και της δεκαετίας του 1960, η εταιρία αξιολόγησε το φάρμακο για θεραπευτικούς σκοπούς και το κυκλοφόρησε στο εμπόριο με την ονομασία Delysid®. Η ψυχαγωγική χρήση της ουσίας ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 και συνδέεται με την περίοδο αυτή που ονομάστηκε «ψυχεδελική».

Αρχικά με τη χρήση του LSD παρουσιάζονται κάποια συμπτώματα όπως διεσταλμένες κόρες, ήπια υπέρταση και περιστασιακά αυξημένη θερμοκρασία σώματος. Οι αισθητηριακές όμως αλλαγές στην αντίληψη είναι το κύριο χαρακτηριστικό της επίδρασης της ουσίας. Οι οπτικές διαταραχές γίνονται αντιληπτές με κλειστά ή ανοιχτά μάτια και μπορεί να αποτελούνται από γεωμετρικά σχήματα ή μορφές σε σχέδια. Επίσης, εμφανίζονται λάμψεις έντονου χρώματος και μπορεί να φαίνεται ότι σταθερά αντικείμενα κινούνται και διαλύονται. Ενδέχεται να προκύψει και το φαινόμενο όπου ήχοι, όπως φωνές ή μουσική, προκαλούν την αντίληψη συγκεκριμένων χρωμάτων ή σχημάτων (synaesthesia). Το άτομο μπορεί να νιώθει ότι η αντίληψη του χρόνου επιβραδύνεται.

Όταν λαμβάνεται από το στόμα, η ουσία αρχίζει να επιδρά εντός περίπου 30 λεπτών και η επίδραση μπορεί να διαρκέσει από 8 έως 12 ώρες ή και περισσότερο. Η διάρκεια και η ένταση της επίδρασης εξαρτάται από τη δόση. Οι κρίσεις πανικού («κακά ταξίδια») μπορεί να είναι τόσο σοβαρές ώστε να απαιτούν ιατρική υποστήριξη. Οι ασθενείς αναρρώνουν συνήθως μέσα σε λίγες ώρες, αλλά περιστασιακά οι ψευδαισθήσεις διαρκούν έως 48 ώρες ενώ τα ψυχωσικά επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν 3-4 ημέρες. Η επίδραση της ουσίας επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από το άτομο και τη ψυχική του κατάσταση καθώς και από το περιβάλλον στο οποίο γίνεται η χρήση. Μερικές φορές, μετά τη χρήση, παρουσιάζονται εικόνες γνωστές ως «flashbacks». Οι σοβαρές παρενέργειες που συχνά αποδίδονται στο LSD αν και σπάνιες, σχετίζονται με παράλογες πράξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτοκτονία ή θανάτους. Δεν έχουν προκύψει θάνατοι που να αποδίδονται άμεσα στην υπερβολική δόση LSD και η ουσία δεν προκαλεί εξάρτηση.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Tο MDMA είναι μια συνθετική ουσία, κοινώς γνωστή ως έκσταση, αν και ο τελευταίος όρος έχει γενικευτεί ώστε να καλύπτει ένα ευρύ φάσμα άλλων ουσιών. Αρχικά παρασκευάστηκε το 1912 από φαρμακευτική εταιρεία, αλλά δεν κυκλοφόρησε ποτέ στην αγορά. Παρόλο που εξετάσθηκε η χορήγηση του στα πλαίσια της ψυχιατρικής η θεραπευτική του χρήση είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Το παράνομο MDMA συνήθως παρουσιάζεται σε μορφή δισκίων, τα οποία παρασκευάζονται κυρίως στην Ευρώπη. Λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ) και έχει ελάχιστη παραισθησιογόνο ιδιότητα, η οποία περιγράφεται περισσότερο ως αυξημένη αισθητηριακή συνείδηση. Το MDMA υποβάλλεται σε εθνικό και διεθνές έλεγχο.

Το MDMA σε μορφή δισκίων καταναλώνεται σχεδόν πάντα από το στόμα (κατάποση), αλλά η σκόνη μπορεί επίσης να εισπνευσθεί ή/και να παραχωρηθεί ενέσιμα, αν και αυτό σπάνια παρατηρείται. Το MDMA προκαλεί ευφορία, αυξημένη αισθητηριακή συνείδηση ​​και ήπια διέγερση. Ο χρόνος δράσης της ουσίας στον οργανισμό είναι 6-7 ώρες. Έχουν σημειωθεί θανάτοι μετά από τη χρήση της ουσίας, ιδιαίτερα μετά από δόσεις του ύψους των 300 mg, αλλά η τοξικότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων της ευαισθησίας του ατόμου και των συνθηκών κάτω από τις οποίες έγινε χρήση του MDMA.

H καθαρότητα των δισκίων σε MDMA που κυκλοφορούν στην παράνομη αγορά κυμαίνεται από 30-40% μέχρι και 100%. Συγκεκριμένα η μέση τιμή  MDMA ανά ταμπλέτα που δηλώθηκε στο EMCDDA κυμαινόταν από 43 mg (Δανία) έως 113 mg (Τουρκία). Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αλλαγή στην περιεκτικότητα των δισκίων που κυκλοφορούν στην Ευρώπη, αφού τα περισσότερα δισκία που αναλύθηκαν περιείχαν άλλες ουσίες που μοιάζουν με έκστασι (MDEA, MDA) ενώ το MDMA εμφανίζεται όλο και λιγότερο.

Τα χάπια τύπου έκστασι είναι πλέον σημαντικά φθηνότερα από ό, τι στη δεκαετία του 1990. Το 2011, η μέση τιμή πώλησης των δισκίων έκστασης κυμαινόταν μεταξύ 4 ευρώ (Κάτω Χώρες) και 17 ευρώ (Ιταλία) ανά δισκίο.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Η μεθαμφεταμίνη είναι συνθετική ουσία, η οποία λειτουργεί ως διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Κατασκευάστηκε για πρώτη φορά στην Ιαπωνία το 1919 και έχει περιορισμένη θεραπευτική χρήση στους τομείς της ναρκοληψίας και της διαταραχής ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD). Παράγεται κυρίως σε παράνομα εργαστήρια, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και την Άπω Ανατολή. Υποβάλλεται σε εθνικό και διεθνές έλεγχο.

Η χρήση της ουσίας προκαλεί υπέρταση και ταχυκαρδία με το άτομο να παρουσιάζεται με αυξημένη αυτοπεποίθηση, κοινωνικότητα και ενέργεια. Επίσης, καταστέλλει την όρεξη και την κόπωση και οδηγεί σε αϋπνία. Μετά από τη χορήγηση από το στόμα, η επίδραση της ουσίας αρχίζει συνήθως μέσα σε 30 λεπτά και διαρκεί πολλές ώρες. Στη συνέχεια, οι χρήστες ενδέχεται να αισθάνονται ευερέθιστοι, ανήσυχοι, καταθλιπτικοί και λήθαργοι. Η μεθαμφεταμίνη έχει μεγαλύτερη ισχύ από την αμφεταμίνη αλλά έχουν παρόμοιες επιπτώσεις. Ο χρόνος δράσης της ουσίας στον οργανισμό διαρκεί περίπου εννέα ώρες. Η οξεία δηλητηρίαση με μεθαμφεταμίνη περιλαμβάνει σοβαρές καρδιαγγειακές διαταραχές καθώς και προβλήματα συμπεριφοράς που περιλαμβάνουν διέγερση, σύγχυση, παράνοια, παρορμητικότητα και βία. Η χρόνια χρήση της μεθαμφεταμίνης προκαλεί νευροχημικές και νευροανατομικές αλλαγές στο άτομο. Επίσης, οδηγεί σε ανοχή και εξάρτηση, με  επιπτώσεις στη μνήμη, στη λήψη αποφάσεων και στη λεκτική συνοχή. Παράλληλα, μερικά από τα συμπτώματα της μεθαμφεταμίνης μοιάζουν με αυτά της παρανοειδούς σχιζοφρένειας, τα οποία ενδέχεται να διαρκέσουν και μετά τη διακοπή της χρήσης αν και τελικά εξαφανίζονται. Η ενέσιμη χρήση μεθαμφεταμίνης επιφέρει τους ίδιους κινδύνους για μετάδοση ιογενών λοιμώξεων (π.χ. HIV και Ηπατίτιδα). Σημειώνεται ότι όταν η μεθαμφεταμίνη καπνίζεται, φτάνει στον εγκέφαλο πολύ πιο γρήγορα για αυτό το λόγο και οι ουσίες που καπνίζονται (π.χ. μεθαμφεταμίνη και κρακ- κοκαΐνη) είναι πολύ πιο εθιστικά και είναι πιθανότερο να προκαλέσουν σοβαρότερα προβλήματα όταν καταναλώνονται με αυτόν τον τρόπο παρά όταν λαμβάνονται από το στόμα.

Τα δισκία μπορεί να περιέχουν έως και 40 mg της ουσίας, ενώ η καθαρότητα της μεθαμφεταμίνης κυμαίνεται από 16% (Εσθονία και Δανία) μέχρι 82% (Τουρκία) ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες που υπέβαλαν πληροφορίες στο EMCDDA.

Η μέση τιμή πώλησης της μεθαμφεταμίνης στην παράνομη αγορά κυμάνθηκε από 8 ευρώ (Λιθουανία) έως 79 ευρώ (Γερμανία) ανά γραμμάριο.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Κάποια οικιακά προϊόντα, όπως τα αποσμητικά σπρέι, η κόλλα, το υγρό των αναπτήρων και αποσμητικά χώρου, εισπνέονται σκόπιμα λόγω της ψυχοδραστικής τους ιδιότητας. Αυτές οι ουσίες έχουν ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους, πέραν από τη δυνατότητα τους να προκαλέσουν τοξίκωση και άλλες επιπτώσεις στη συμπεριφορά.

Η χρήση εισπνεόμενων ουσιών διαφέρει από τις άλλες μορφές χρήσης ουσιών, αφού σχετίζεται με εύκολα προσβάσιμα εγχώρια ή εμπορικά προϊόντα. Αυτές οι ουσίες, είναι μεν ασφαλείς όταν χρησιμοποιούνται για τους επιδιωκόμενους σκοπούς, μπορεί να προκαλέσουν δηλητηρίαση δε και σε ορισμένες περιπτώσεις θάνατο, όταν εισπνέονται σκόπιμα.

Μια συγκεκριμένη υποομάδα εισπνεόμενων ουσιών, γνωστή ως «poppers», χρησιμοποιείται κυρίως στα πλαίσια της νυχτερινής διασκέδασης επειδή προκαλεί χαλάρωση συγκεκριμένων μυών και ενισχύει τη σεξουαλική εμπειρία.

Τα συμπτώματα της τοξίκωσης που προκαλείται από την εισπνοή των συγκεκριμένων ουσιών μοιάζει με αυτά της τοκίξωσης του αλκοόλ. Λίγα λεπτά μετά την εισπνοή, παρατηρείται ζάλη, αποπροσανατολισμός και μια σύντομη περίοδος διέγερσης συνδιασμένη με ευφορία, ακολουθούμενη από περίοδο καταστολής της συνείδησης.

Άτομα που κάνουν κατάχρηση των εισπνεόμενων ουσιών παρατηρούν σημαντικές αλλαγές στη ψυχική τους κατάσταση, αλλαγές στη διάθεση και ψευδαισθήσεις. Ενδέχεται επίσης να προκύψουν δυνητικά επικίνδυνες παραληρητικές ιδέες, οι σκέψεις πιθανόν να επιβραδυνθούν και ο χρόνος φαίνεται να περνά πιο γρήγορα. Αυτές οι συμπεριφορικές επιπτώσεις συνοδεύονται από διαταραχές στην όραση, νύστα, αστάθεια στο βάδισμα και στην ομιλία, εξανθήματα και πόνους στην κοιλιά.

Η διάρκεια της δράσης στον οργανισμό ποικίλλει σημαντικά και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ίδια την ουσία. Κάποιες ουσίες διαρκούν λίγα μόνο λεπτά και απαιτούν συχνές επαναλαμβανόμενες δόσεις, ενώ άλλες διαρκούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και  απαιτούν λιγότερο συχνές δόσεις.

Οι περισσότεροι θάνατοι που συνδέονται με τη χρήση αυτών των ουσιών θεωρείται ότι οφείλονται στο σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου, το οποίο περιλαμβάνει έναν ακανόνιστο και γρήγορο καρδιακό ρυθμό καθώς και από ξαφνική απελευθέρωση επινεφρίνης (αδρεναλίνης). Εκτός εάν είναι διαθέσιμος ένας απινιδωτής, ο θάνατος μπορεί να προκύψει μέσα σε λίγα λεπτά μετά από τη χρήση, σε έναν κατά τα άλλα υγιή νεαρό. Οι θάνατοι μπορεί επίσης να προκύψουν λόγω ασφυξίας, ιδιαίτερα εάν χρησιμοποιείται μια πλαστική σακούλα για την εισπνοή της ουσίας (π.χ. όταν εισπνέεται κόλλα).

Η χρόνια χρήση αυτών των ουσιών καταστρέφει ορισμένες νευρικές ίνες στον εγκέφαλο και στο περιφερικό νευρικό σύστημα. Αυτή η εκτεταμένη καταστροφή των νευρικών ινών μπορεί να είναι παρόμοια με εκείνη που παρατηρείται σε νευρολογικές ασθένειες, όπως η κατά πλάκα σκλήρυνση. Το τριχλωροαιθυλένιο μπορεί να προκαλέσει κίρρωση του ήπατος, επιπλοκές στο  αναπαραγωγικό σύστημα, βλάβη της ακοής και της όρασης.

Τα poppers συνήθως εισπνέονται για να ενισχύσουν τη σεξουαλική ευχαρίστηση, αλλά μια παρενέργεια της χρήσης αυτών των ουσιών μπορεί να είναι ο ισχυρός πονοκέφαλος. Επίσης αλληλεπιδρούν με τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ανδρικής στυτικής δυσλειτουργίας, όπως το sildenafil (Viagra), και μπορεί να προκαλέσουν πτώση της αρτηριακής πίεσης.

Πηγή: Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, www.emcdda.europa.eu

Banner Title

Ρώτα την AAEK ανώνυμα